ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΕΛΕΗΜΩΝ
Στην επί του Όρους ομιλία του ο Χριστός εμακάρισε τους ελεήμονες: «μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται». Ευτυχείς είναι εκείνοι που ελεούν τους συνανθρώπους τους, γιατί αυτούς θα τους ελεήση ο Θεός. Δηλαδή, θα τούς προσφέρη την άκτιστη χάρη Του, την αγάπη Του και πάντα «τα εγκόσμια και υπερκόσμια αγαθά Του».
Η ελεημοσύνη είναι ανιδιοτελής προσφορά. Ελεώ σημαίνει προσφέρω, αλλά και προσφέρομαι. Προσφέρω τον εαυτό μου στην διακονία του άλλου. Προσφέρω την αγάπη μου και την καρδιά μου. Η προσφορά των υλικών αγαθών είναι, βέβαια, κάτι το σημαντικό, δεν είναι όμως το μεγαλύτερο και το σπουδαιότερο που μπορεί να κάνη κανείς. Υλικά αγαθά μπορεί να προσφέρη και κάποιος που δεν πιστεύει στον Θεό και το κάνει από κάποια φυσική καλωσύνη ή από ιδιοτέλεια και υστεροβουλία. Τό πιό σημαντικό και πιό δύσκολο είναι το να προσφέρη κανείς την αγάπη του και την καρδιά του. Νά θυσιάζεται καθημερινά για τούς άλλους, χωρίς να είναι φίλοι του και χωρίς κάν να τούς γνωρίζη. Αυτό δεν μπορεί να το κανη ο οποιοσδήποτε, αλλά μόνον εκείνος που γνώρισε προσωπικά τον Χριστό και στο πρόσωπο του συνανθρώπου του, του κάθε ανθρώπου, ανεξάρτητα από εθνικότητα, φυλή και γλώσσα, βλέπει τον ίδιο τον Χριστό και είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να θυσιαστή για εκείνον που ο Κύριος ονόμασε ελάχιστον αδελφό Του.
Ελεήμων είναι εκείνος που περισσότερο από όλους και από όλα αγαπά τον Θεό και κατά συνέπεια αγαπά και όλα εκείνα που ο Θεός αγαπά. Δηλαδή αγαπά, κατά πρώτον λόγο τον «κατ’ εικόνα Θεού» πλασθέντα άνθρωπο, και κατά δεύτερον λόγο την άλογη κτίση. Καί αγάπη σημαίνει άνοιγμα προς τον άλλο, δόσιμο, ολοκληρωτική προσφορά. Η ελεημοσύνη προϋποθέτει την αυθεντική αγάπη και η αγάπη προϋποθέτει την ταπείνωση. Καί επειδή η ταπείνωση είναι η μητέρα όλων των αρετών, γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι οι ελεήμονες κατέχουν το πλήρωμα των αρετών.
Βέβαια, όλοι οι Άγιοι είναι φιλάνθρωποι και ελεήμονες, αλλά κάποιοι από αυτούς δείχνουν μεγαλύτερο ζήλο και προθυμία στο θέμα αυτό. Έχουν, ίσως, σύμμαχο σε αυτό και τον λεπτό και ευαίσθητο χαρακτήρα τους. Ο άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, ανήκει σε αυτήν την κατηγορία. Ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό την φιλανθρωπία και έλαβε από τον Θεό το μεγάλο αυτό χάρισμα. Εδώ πρέπει να τονισθή ότι ο Θεός δίδει τα χαρίσματα Του στούς ανθρώπους ανάλογα με την προθυμία και την δεκτικότητα του καθενός. Σέ αυτόν που επιδίδεται με ζήλο στην προσευχή του δίδει το χάρισμα της προσευχής και έτσι προσεύχεται αδιαλείπτως «υπέρ εαυτού και υπέρ όλου του κόσμου». Σέ εκείνον που έχει χωρητικότητα νοός και μπορεί να θεολογή, του δίδει το χάρισμα της θεολογίας, ή το χάρισμα των ιάσεων σε αυτόν που έχει μεγάλη αγάπη κ.λ.π.
Ο άγιος Ιωάννης ο ελεήμων γεννήθηκε στην αρχαία πόλη της Κύπρου Αμαθούντα, στις αρχές του 7ου μ. Χ. αιώνος, από γονείς ευπόρους και ευσεβείς, οι οποίοι του έμαθαν να αγαπά τον Θεό και τούς ανθρώπους. Μέ τις ευχές των γονέων του νυμφεύθηκε και απέκτησε δύο παιδιά. Επέτρεψε όμως ο Θεός, εξ αιτίας κάποιας ασθένειας, να φύγουν σύντομα από τον κόσμο αυτόν η σύζυγος και τα παιδιά του και έτσι ο Ιωάννης αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην διακονία της Εκκλησίας. Όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας και έτσι τέθηκε ο λύχνος επί την λυχνίαν.
Ως Ποιμενάρχης της μεγάλης πόλεως Αλεξανδρείας και της ευρύτερης περιοχής αναλίσκεται στην διακονία της Εκκλησίας και την θεραπεία των πνευματικών και υλικών αναγκών του ποιμνίου του. Στά Συναξάρια αναφέρονται διάφορα περιστατικά που έχουν σχέση με το μεγάλο του χάρισμα, δηλαδή αυτό της ελεημοσύνης. Αναφέρουμε ένα από αυτά, το οποίο είναι πολύ εκφραστικό και φανερώνει την λεπτότητα και την ευαισθησία του, αλλά και το μεγάλο χάρισμα της διακρίσεως που τον διέκρινε. Μεταξύ αυτών που προσέρχονταν στην Επισκοπή για ελεημοσύνη, ήσαν και κάποιοι, που δεν είχαν πραγματική ανάγκη και επανειλημμένα τον εξαπατούσαν, όπως νόμιζαν, και του αφαιρούσαν χρήματα και αντικείμενα, τα οποία μπορούσαν να δοθούν σε άλλους, που τα είχαν απόλυτη ανάγκη. Άν όμως μελετήση κανείς προσεκτικά τον βίο και την πολιτεία του αγίου Ιωάννου, θα δή ότι δεν επρόκειτο για εξαπάτηση, γιατί ο Άγιος τούς ήξερε και τούς καταλάβαινε, αφού και έξυπνος ήταν, αλλά και το χάρισμα από τον Θεό είχε να ερευνά τούς κρυφούς λογισμούς τους. Αλλά δεν ήθελε να τούς εκδιώξη και πάντα εύρισκε την κατάλληλη ευκαιρία, για να τούς διορθώση και να τούς κάνη να συναισθανθούν το λάθος τους και να μετανοήσουν.
Η φήμη του είχεν εξέλθει από τα όρια της Επισκοπής του και πάρα πολλοί από διαφορα μέρη έσπευδαν στην Αλεξάνδρεια, για να τον συμβουλευθούν και να λάβουν την ευχή του. Η ζωή του ήταν καθημερινή θυσία και προσφορά στον βωμό της αγάπης και της διακονίας. Η ωφέλεια που αποκόμιζαν από την επικοινωνία μαζί του, αλλά και μόνον από την θέα της γαλήνειας μορφής του, ήταν αρκετή να τούς τονώση ψυχικά και να τούς δώση κουράγιο να συνεχίσουν τον αγώνα της ζωής. Άλλωστε ελεημοσύνη, όπως αναφέρθηκε πιό πάνω, είναι κυρίως ο χορτασμός και το ξεδίψασμα της πνευματικής πείνας και δίψας. Η προσφορά λύσης στα μεγάλα υπαρξιακά προβληματα και η απόκτηση εσωτερικής πληρότητος.
Οι Άγιοι προξενούν, ίσως, μεγαλύτερη ωφέλεια με την όλη παρουσία τους, τον αναγεννητικό τους λόγο και την προσευχή τους, παρά με την προσφορά υλικών αγαθών, που πολλές φορές δεν διαθέτουν. Οι Άγιοι είναι η πνευματική ελεημοσύνη της ανθρωπότητος. Είναι το αλάτι το πνευματικό, που συγκρατεί την κοινωνία από την σήψη. Άν μάς ευεργετή και μάς ανέχεται ακόμη ο Θεός, αυτό οφείλεται στην ύπαρξη και στις προσευχές των Αγίων.
Στην επί του Όρους ομιλία του ο Χριστός εμακάρισε τους ελεήμονες: «μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται». Ευτυχείς είναι εκείνοι που ελεούν τους συνανθρώπους τους, γιατί αυτούς θα τους ελεήση ο Θεός. Δηλαδή, θα τούς προσφέρη την άκτιστη χάρη Του, την αγάπη Του και πάντα «τα εγκόσμια και υπερκόσμια αγαθά Του».
Η ελεημοσύνη είναι ανιδιοτελής προσφορά. Ελεώ σημαίνει προσφέρω, αλλά και προσφέρομαι. Προσφέρω τον εαυτό μου στην διακονία του άλλου. Προσφέρω την αγάπη μου και την καρδιά μου. Η προσφορά των υλικών αγαθών είναι, βέβαια, κάτι το σημαντικό, δεν είναι όμως το μεγαλύτερο και το σπουδαιότερο που μπορεί να κάνη κανείς. Υλικά αγαθά μπορεί να προσφέρη και κάποιος που δεν πιστεύει στον Θεό και το κάνει από κάποια φυσική καλωσύνη ή από ιδιοτέλεια και υστεροβουλία. Τό πιό σημαντικό και πιό δύσκολο είναι το να προσφέρη κανείς την αγάπη του και την καρδιά του. Νά θυσιάζεται καθημερινά για τούς άλλους, χωρίς να είναι φίλοι του και χωρίς κάν να τούς γνωρίζη. Αυτό δεν μπορεί να το κανη ο οποιοσδήποτε, αλλά μόνον εκείνος που γνώρισε προσωπικά τον Χριστό και στο πρόσωπο του συνανθρώπου του, του κάθε ανθρώπου, ανεξάρτητα από εθνικότητα, φυλή και γλώσσα, βλέπει τον ίδιο τον Χριστό και είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να θυσιαστή για εκείνον που ο Κύριος ονόμασε ελάχιστον αδελφό Του.
Ελεήμων είναι εκείνος που περισσότερο από όλους και από όλα αγαπά τον Θεό και κατά συνέπεια αγαπά και όλα εκείνα που ο Θεός αγαπά. Δηλαδή αγαπά, κατά πρώτον λόγο τον «κατ’ εικόνα Θεού» πλασθέντα άνθρωπο, και κατά δεύτερον λόγο την άλογη κτίση. Καί αγάπη σημαίνει άνοιγμα προς τον άλλο, δόσιμο, ολοκληρωτική προσφορά. Η ελεημοσύνη προϋποθέτει την αυθεντική αγάπη και η αγάπη προϋποθέτει την ταπείνωση. Καί επειδή η ταπείνωση είναι η μητέρα όλων των αρετών, γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι οι ελεήμονες κατέχουν το πλήρωμα των αρετών.
Βέβαια, όλοι οι Άγιοι είναι φιλάνθρωποι και ελεήμονες, αλλά κάποιοι από αυτούς δείχνουν μεγαλύτερο ζήλο και προθυμία στο θέμα αυτό. Έχουν, ίσως, σύμμαχο σε αυτό και τον λεπτό και ευαίσθητο χαρακτήρα τους. Ο άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, ανήκει σε αυτήν την κατηγορία. Ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό την φιλανθρωπία και έλαβε από τον Θεό το μεγάλο αυτό χάρισμα. Εδώ πρέπει να τονισθή ότι ο Θεός δίδει τα χαρίσματα Του στούς ανθρώπους ανάλογα με την προθυμία και την δεκτικότητα του καθενός. Σέ αυτόν που επιδίδεται με ζήλο στην προσευχή του δίδει το χάρισμα της προσευχής και έτσι προσεύχεται αδιαλείπτως «υπέρ εαυτού και υπέρ όλου του κόσμου». Σέ εκείνον που έχει χωρητικότητα νοός και μπορεί να θεολογή, του δίδει το χάρισμα της θεολογίας, ή το χάρισμα των ιάσεων σε αυτόν που έχει μεγάλη αγάπη κ.λ.π.
Ο άγιος Ιωάννης ο ελεήμων γεννήθηκε στην αρχαία πόλη της Κύπρου Αμαθούντα, στις αρχές του 7ου μ. Χ. αιώνος, από γονείς ευπόρους και ευσεβείς, οι οποίοι του έμαθαν να αγαπά τον Θεό και τούς ανθρώπους. Μέ τις ευχές των γονέων του νυμφεύθηκε και απέκτησε δύο παιδιά. Επέτρεψε όμως ο Θεός, εξ αιτίας κάποιας ασθένειας, να φύγουν σύντομα από τον κόσμο αυτόν η σύζυγος και τα παιδιά του και έτσι ο Ιωάννης αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην διακονία της Εκκλησίας. Όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας και έτσι τέθηκε ο λύχνος επί την λυχνίαν.
Ως Ποιμενάρχης της μεγάλης πόλεως Αλεξανδρείας και της ευρύτερης περιοχής αναλίσκεται στην διακονία της Εκκλησίας και την θεραπεία των πνευματικών και υλικών αναγκών του ποιμνίου του. Στά Συναξάρια αναφέρονται διάφορα περιστατικά που έχουν σχέση με το μεγάλο του χάρισμα, δηλαδή αυτό της ελεημοσύνης. Αναφέρουμε ένα από αυτά, το οποίο είναι πολύ εκφραστικό και φανερώνει την λεπτότητα και την ευαισθησία του, αλλά και το μεγάλο χάρισμα της διακρίσεως που τον διέκρινε. Μεταξύ αυτών που προσέρχονταν στην Επισκοπή για ελεημοσύνη, ήσαν και κάποιοι, που δεν είχαν πραγματική ανάγκη και επανειλημμένα τον εξαπατούσαν, όπως νόμιζαν, και του αφαιρούσαν χρήματα και αντικείμενα, τα οποία μπορούσαν να δοθούν σε άλλους, που τα είχαν απόλυτη ανάγκη. Άν όμως μελετήση κανείς προσεκτικά τον βίο και την πολιτεία του αγίου Ιωάννου, θα δή ότι δεν επρόκειτο για εξαπάτηση, γιατί ο Άγιος τούς ήξερε και τούς καταλάβαινε, αφού και έξυπνος ήταν, αλλά και το χάρισμα από τον Θεό είχε να ερευνά τούς κρυφούς λογισμούς τους. Αλλά δεν ήθελε να τούς εκδιώξη και πάντα εύρισκε την κατάλληλη ευκαιρία, για να τούς διορθώση και να τούς κάνη να συναισθανθούν το λάθος τους και να μετανοήσουν.
Η φήμη του είχεν εξέλθει από τα όρια της Επισκοπής του και πάρα πολλοί από διαφορα μέρη έσπευδαν στην Αλεξάνδρεια, για να τον συμβουλευθούν και να λάβουν την ευχή του. Η ζωή του ήταν καθημερινή θυσία και προσφορά στον βωμό της αγάπης και της διακονίας. Η ωφέλεια που αποκόμιζαν από την επικοινωνία μαζί του, αλλά και μόνον από την θέα της γαλήνειας μορφής του, ήταν αρκετή να τούς τονώση ψυχικά και να τούς δώση κουράγιο να συνεχίσουν τον αγώνα της ζωής. Άλλωστε ελεημοσύνη, όπως αναφέρθηκε πιό πάνω, είναι κυρίως ο χορτασμός και το ξεδίψασμα της πνευματικής πείνας και δίψας. Η προσφορά λύσης στα μεγάλα υπαρξιακά προβληματα και η απόκτηση εσωτερικής πληρότητος.
Οι Άγιοι προξενούν, ίσως, μεγαλύτερη ωφέλεια με την όλη παρουσία τους, τον αναγεννητικό τους λόγο και την προσευχή τους, παρά με την προσφορά υλικών αγαθών, που πολλές φορές δεν διαθέτουν. Οι Άγιοι είναι η πνευματική ελεημοσύνη της ανθρωπότητος. Είναι το αλάτι το πνευματικό, που συγκρατεί την κοινωνία από την σήψη. Άν μάς ευεργετή και μάς ανέχεται ακόμη ο Θεός, αυτό οφείλεται στην ύπαρξη και στις προσευχές των Αγίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου